জালিখাটাৰ বট গছ

পাঠশালাৰ জালিখাটা নামৰ অঞ্চলত অৱস্থিত কলিবাৰী থান এক উল্লেখযোগ্য পৰ্যটনস্থলী। য'ত পৃথিৱী বিখ্যাত এছিয়াৰ দ্বিতীয় বৃহত্তম গছজোপা  পৰিলক্ষিত হয়। কালদিয়া নৈৰ পাৰত সংৰক্ষিত হৈ থকা বট গছ জোপা অধিক পুৰণি । স্থানীয় তথ্য আৰু মৌখিক পৰম্পৰা অনুসৰি গছজোপা  ২০০ বছৰৰ ওপৰৰ বুলি ধাৰণা কৰা হৈছে । গাঁওবাসীয়ে প্ৰতি বছৰে গছজোপাৰ জন্মদিন উদযাপন কৰে । এই বট গছজোপাৰ অন্যতম উল্লেখযোগ্য বৈশিষ্ট্য হ’ল ইয়াৰ বিশাল চালি বিস্তাৰ। ইয়াৰ শিপাবোৰে প্ৰায় ৫ বিঘা মাটি আগুৰি আছে। কেইবা বিঘা মাটি আবৰি থকা গছজোপাই ডাল আৰু শিপাৰ ঘন জাল সৃষ্টি কৰে। ডালৰ পৰা তললৈ নামি মাটিত বগাই যোৱা ইয়াৰ শিপাবোৰে অসংখ্য গৌণ ডাল গঠন কৰি ইয়াৰ প্ৰসাৰতা বৃদ্ধি কৰিছে। শিপাসমূহৰ ব্যাস প্ৰায় ১০ ৰ পৰা ১৫ মিটাৰৰ ভিতৰত হ’ব । গছজোপাৰ বিশালতাৰ ফলত সৃষ্টি হোৱা ছাঁ ইমানেই ডাঙৰ যে ই সামূহিক অনুষ্ঠান, ধৰ্মীয় কাম-কাজৰ বাবে স্বাভাৱিক গোট খোৱাৰ স্থান হিচাপে কাম কৰে। 

স্থানীয় পৰিৱেশ তন্ত্ৰত জালিখাটাৰ বট গছজোপাৰ ভূমিকা অতুলনীয়। ই বহুতো প্ৰজাতিৰ চৰাই - চিৰিকতিৰ বাসস্থান হিচাপে কাম কৰে । বিভিন্ন প্ৰজাতিৰ চৰাই যেনে - মাইনা, অৰিঅ’ল, কোকিল, বুল-বুলি আদি ইয়াৰ ডালত বাহ সাজি থাকে । আকাৰ আৰু বয়সৰ বাবে গছজোপাই অক্সিজেন উৎপাদন, মাটিৰ বান্ধোন আৰু স্থানীয় জৈৱ বৈচিত্ৰ্য সংৰক্ষণত যথেষ্ট অৰিহণা যোগায়। ইয়াৰ বৃহৎ চালিয়ে গ্ৰীষ্মৰ তীব্ৰ গৰমৰ সময়তো শীতল ছাঁ প্ৰদান কৰি স্থানীয় উষ্ণতা নিয়ন্ত্ৰণ কৰাত সহায় কৰে। এজোপা গছে কেনেকৈ সমগ্ৰ পৰিৱেশ তন্ত্ৰক ধৰি ৰাখিব পাৰে তাৰ এক জীৱন্ত উদাহৰণ হৈ পৰিছে এই গছজোপা । বৰ্তমান এই গছজোপা গাঁৱৰ সামূহিক পৰিচয়ৰ প্ৰতীক হৈ পৰিছে। গাঁৱৰ মানুহে প্ৰায়ে ইয়াৰ বয়স, আকাৰ আৰু সৌন্দৰ্য্যক  গৌৰৱেৰে বৰ্ণনা কৰে। গছজোপা সেই বিৰল প্ৰাকৃতিক গঠনসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম যিয়ে আধ্যাত্মিক, সাংস্কৃতিক আৰু পৰিৱেশগতভাৱে সকলোকে সংযোগ কৰে।

জালিখাটা গাঁৱৰ বট গছ ইতিহাস, পৰিৱেশ আৰু সংস্কৃতিৰ সংমিশ্ৰণ ঘটোৱা এক প্ৰাকৃতিক আশ্চৰ্য্য। ইয়াৰ বিশাল বিস্তাৰ, শতিকা পুৰণি জীৱন আৰু জৈৱ বৈচিত্ৰ্য বজাই ৰখাৰ ভূমিকাই ইয়াক এক মূল্যৱান ঐতিহ্য কৰি তুলিছে। কেৱল এজোপা গছতকৈও অধিক ই জালিখাটা গাঁৱক প্ৰতিনিধিত্ব কৰাৰ লগতে ঐক্য, সুৰক্ষা আৰু প্ৰকৃতিৰ প্ৰতি সন্মান প্ৰতিফলিত কৰিছে। স্থায়ী বাসিন্দাৰ প্ৰচেষ্টা আৰু সজাগতাৰ জৰিয়তে এই মহিমামণ্ডিত বট জোপাই ইয়ালৈ অহা প্ৰতিজন ব্যক্তিক ছাঁ, সৌন্দৰ্য্য আৰু প্ৰেৰণা প্ৰদান কৰি শক্তিশালীভাৱে থিয় দি আছে।

শেহতীয়া বছৰবোৰত জালিখাটাৰ বট গছজোপা  মাটি খহনীয়া, ঋতুভিত্তিক বানপানী, কৃষি সম্প্ৰসাৰণ আদি প্ৰত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈছে। বাৰিষাৰ সময়ত পানী জমা হোৱাৰ ফলত কেতিয়াবা শিপা আৰু সহযোগী শিপাৰ ওপৰত বেয়া  প্ৰভাৱ পৰে । ইয়াৰ ঐতিহাসিক আৰু পৰিৱেশগত মূল্যক স্বীকাৰ কৰি স্থানীয় কৰ্তৃপক্ষ আৰু পৰিৱেশ সংগঠনসমূহে গছজোপা সুৰক্ষাৰ বাবে কিছুমান পদক্ষেপ গ্ৰহণ কৰিছে। সেই ব্যৱস্থাসমূহৰ ভিতৰত আছে:-

চাৰিওফালৰ অঞ্চল পৰিষ্কাৰ আৰু ৰক্ষণাবেক্ষণ কৰা , যুৱক-যুৱতীসকলৰ মাজত সজাগতা সৃষ্টি কৰা , স্পৰ্শকাতৰ ঠাইসমূহত সুৰক্ষামূলক বেৰ স্থাপন কৰা ইত্যাদি। 

এই সংযুক্ত প্ৰচেষ্টাসমূহৰ ফলত গছজোপা  ভৱিষ্যত প্ৰজন্মৰ বাবেও  সম্পদ হৈ থকাত সহায় কৰিব। 

কুইন নাথ 

যোগাযোগ আৰু সাংবাদিকতা বিভাগ 

গুৱাহাটী বিশ্ববিদ্যালয়